Asset Publisher Asset Publisher

Żarłoczne pędraki

Pędraki choć żyją w ukryciu, potrafią wyrządzić znaczne szkody w uprawach leśnych. W jaki sposób można ograniczyć ich występowanie?

Pędraki chrabąszcza majowego, chrabąszcza kasztanowca, wałkarza lipczyka czy guniaka czerwczyka wyrządzają szkody w szkółkach, uprawach leśnych oraz w młodnikach. Gdy owadów jest niewiele - zniszczenia są nieznaczne, ale gdy gatunek wchodzi w okres tzw. gradacji, czyli masowego pojawu, straty stają się poważne.

Pędraki są formą larwalną niektórych chrząszczy. Wyróżniają się dobrze wykształconymi odnóżami tułowiowymi oraz grubym i jasnym ciałem. W zależności od gatunku żyją w glebie, zwierzęcych odchodach czy murszejącym drewnie. I właśnie to pierwsze środowisko życia powoduje konflikty z roślinami – w tym drzewami.

Leśnicy podejmują szereg działań mających ograniczyć szkody powodowane przez pędraki. W trosce o środowisko naturalne, rośliny i zwierzęta, leśnicy nie używają doglebowych środków chemicznych – które są powszechnie stosowane w rolnictwie. Sprzymierzeńcami w walce są m. in. dziki i jeże, które bardzo chętnie żywią się pędrakami. Na gruntach porolnych i w lasach sąsiadujących z polami pomoc tych zwierząt nie zawsze wystarcza. Jednym ze sposobów ochrony korzeni młodych drzew jest wysiewanie ich razem z nasionami żyta i gorczycy.

Żyto posiane na międzyrzędach jako atraktant, fot.: Marek Skorniak

 

Zadaniem korzeni żyta jest „odciągnięcie uwagi" pędraków od rozwijających się korzeni młodych drzew, a substancje zawarte w korzeniach gorczycy mają odstraszyć i „zmniejszyć apetyt" larw. Inną forma wykorzystania naturalnych właściwości gorczycy sarepskiej jest sadzenie drzewek z podsypką ze zmielonych ziaren gorczycy. Kolejnymi metodami ograniczania występowania strat powodowanych pędraki są sadzenia jesienne, po zakończeniu żerowania owadów lub pozostawianie na wiosnę zadarnionej pokrywy, by utrudnić składanie jaj w glebie dorosłym chrabąszczom czy – już raczej historyczna metoda – ręczne zbieranie owadów dorosłych.

Gorczyca posiana w rzędach jako repelent, fot.: Marek Skorniak

 

Gdy te sposoby nie dają wystarczających rezultatów specjaliści z Zespołu Ochrony Lasu zalecają wykonanie oprysków na imago czyli formę dorosłą owadów. Opryski mają za zdanie ograniczyć występowanie postaci dorosłych owadów, a w konsekwencji zmniejszyć ilość składanych do gleby jaj i rozwijających się z nich pędraków. Przestrzeganie ściśle określonych zasad przy przeprowadzaniu zabiegu niweluje zagrożenie dla gleby, wody, powietrza oraz pozostałych zwierząt. Zabiegi takie przeprowadza się w ostateczności.

Nadleśnictwo Czerniejewo odnotowuje narastające straty w uprawach leśnych powodowane przez larwy chrabąszcza majowego. Na przestrzeni ostatnich lat kilka upraw przepadło.

Prowadzony monitoring wskazuje na pogłębianie się problemu występowania pędraków.

Ponowne próby odnowienia tych powierzchni z wykorzystaniem metod takich jak wysiew gorczycy, żyta, podsypka ze zmielonych nasion gorczycy czy pieprzu cayenne również nie dały oczekiwanych rezultatów.