Asset Publisher Asset Publisher

Orzesznice już śpią

Orzesznica jest gryzoniem z rodziny popielicowych Gliridae, który w naszym kraju jest objęty ochroną ścisłą – gatunkiem wymagającym ochrony czynnej. Jej długość to zaledwie 12-16 cm, z czego niemal połowę stanowi długi ogon, którym podczas wspinaczki po drzewach i krzewach balansuje, podpiera się i przytrzymuje. Dorosłe ważą około 20 g, ale jesienią ich masa może się podwajać. Zwierzęta wówczas zwiększają ilość tkanki tłuszczowej i przygotowują się do hibernacji czyli zimowego snu, w który trwa od października do kwietnia.

Niezwykle trudno spotkać orzesznicę, ponieważ prowadzi nocny tryb życia. W dodatku jest ona zwierzęciem nadrzewnym i niechętnie schodzi na ziemię. W ciągu dnia chroni się w zbudowanych przez siebie z traw i liści drzew gniazdach, które ukrywa wśród  gęstych krzewów, najczęściej na wysokości do 1,5 m nad ziemią. W ciągu roku orzesznice budują kilka gniazd, które wykorzystują jako dzienne kryjówki oraz miejsca w których przystępują do rozrodu. Okres zimowy spędzają w stanie hibernacji, w kulistych gniazdach o nieco innej konstrukcji niż letnie, umieszczonych na ziemi pod warstwą liści lub pod powierzchnią gruntu. Orzesznica bardzo chętnie chroni się i odchowuje młode w dziuplach, a także w skrzynkach lęgowych przeznaczonych dla ptaków, nietoperzy lub specjalnie dla pilchów. Samica rodzi młodzi 1 lub 2 razy w roku, którymi opiekuje się samodzielnie.

Dieta orzesznicy to przede wszystkim kwiaty, owoce i nasiona drzew i krzewów, a uzupełnieniem diety są owady oraz ich larwy. Jesienią podstawowym składnikiem diety są energetyczne orzechy laskowe, a także nasiona graba, buka czy dębu.

Orzesznica zasiedla głównie gęste lasy liściaste i mieszane z bujnym podszyciem z krzewów. Gatunek ten występuje prawie w całej Europie z wyjątkiem północnej Skandynawii oraz półwyspu Iberyjskiego. Występuje tez w południowej części Wielkiej Brytanii, gdzie zasiedla stare, gęste żywopłoty śródpolne. W Polsce być może występuje na większości jej  terytorium, ale najliczniejsza jest w południowej i wschodniej części kraju. Brak jest jakichkolwiek znanych stanowisk (również historycznych) z Pomorza Środkowego i Pomorza Gdańskiego. Lokalnie może być gatunkiem bardzo rzadkim. W Wielkopolsce znane jest obecnie tylko jedno stanowisko tego gatunku. Są to właśnie lasy nadleśnictwa Czerniejewo. Do niedawna podawano ją tylko z okolic Promna, jednak prowadzone poszukiwania pozwoliły stwierdzić, że w dogodnych siedliskach wstępuje także w innych częściach kompleksu lasów czerniejewskich.

W celu ochrony tego gatunku nadleśnictwo w wybranych miejscach zamontowało kilkadziesiąt, tak lubianych przez orzesznice drewnianych skrzynek. Ponadto w czasie prac leśnych pozostawiane są krzewy i dzikie drzewa owocowe, którymi żywią się te zwierzęta. Mamy nadzieje, że orzesznica będzie w naszych lasach czuła się dobrze i będzie je zasiedlać także w przyszłości